امروزه دانشمندان مهندسی پزشکی به کمک متخصصان دیگر میکوشند که چشم مصنوعی، کلیه مصنوعی یا رگ مصنوعی را اختراع کنند. علم مهندسی پزشکی به ساخت اعضای مصنوعی مکانیکی یا الکتریکی محدود نیست و حیطه این علم گستردهتر و متنوعتر است. در کشورهای غربی، مهندسی پزشکی علمی حیاتی است و بدون آن در علم پزشکی نمیتواند کاری انجام داد. مثلا یک پزشک جراح بدون تجهیزات اتاق عمل واقعا فلج است. یا خیلی از معاینات پزشکی بدون استفاده از تجهیزات پزشکی ممکن نیست. در ضمن باید توجه داشت که هدف مهندسی پزشکی تنها تجهیزات پزشکی نیست بلکه ابعاد این رشته بسیار وسیعتر است. در این میان میتوان به نقش این علم به عنوان پل ارتباطی بین مهندسی و پزشکی اشاره کرد؛ این علم تلاش میکند تا مهندسین بتوانند از ایدههای پزشکی استفاده کنند چون خیلی از روشهایی که در مهندسی جا افتاده است مثل شبکه عصبی یا سیستم فازی با الگوبرداری از سیستمهای بیولوژیکی ایجاد شده است.
این رشته همانطور که از نامش مشخص است تلفیقی از علم فنی مهندسی و علم پزشکی میباشد و به عبارت دیگر میتوانیم بگوییم که رشته مهندسی پزشکی یک تخصص بین رشتهای است که علاوه بر کاربردهای زیاد آن در تشخیص و درمان، ارتباط نزدیکی با بسیاری از علوم دیگر دارد.در واقع رشته مهندسی پزشکی با هدف یاری رساندن به پزشکان در تشخیص و درمان و به منظور برطرف نمودن نیازهای پزشکی در زمینه طراحی، ساخت و نگهداری تجهیزات و ابزارهای پزشکی در جهت پیشگیری، تشخیص و درمان بیماریها ایجاد شده است. از مزایای این رشته این است که مهندسی پزشکی دقت و تنوع در تشخیص را گسترش داده است به طوری که تشخیص بدون دستگاهها امکان پذیر نیست. از جمله دستکاههای ساخته شده توسط مهندسان پزشکی میتوانیم به EEG ,ECG ,MRI ,CT- Scan و … اشاره کنیم که کمک بسیار بزرگی به علم پزشکی نمودهاند.
مهندس پزشکی چه وظایفی دارد؟
در پاسخ به این سوال که مهندس پزشکی چه وظایفی دارد لازم است بدانید که مهندس پزشکی وظایف گوناگونی دارد برای مثال :نظارت واجرای عملیات صادرات و واردات تجهیزات و دستگاه های پزشکی،انجام کارهای تحقیقاتی و پژوهشی نظری و عملی در خصوص تولید یا بهبود کیفیت تجهیزات و دستگاه های پزشکی،نصب و راه اندازی تجهیزات پزشکی، آموزش نحوه استفاده و نگهداری از تجهیزات و دستگاه های پزشکی به کارکنان بیمارستان ها، پزشکان،طراحی و تولید لوازم، تجهیزات و دستگاه های پزشکی و … از جمله وظایفی است که مهندسان پزشکی بر عهده دارند.
شخصیت شناسی یک مهندس پزشکی :
تلفیق جالب علوم ریاضی و پزشکی در این رشته باعث شده بسیاری از خصوصیات اخلاقی و حرفهای مهندسان و پزشکان در این رشته جمع شود. مهندسان پزشکی علاوه بر اینکه مانند یک مهندس ذهن دقیق و برنامه ریزی دارند، همچون پزشکان نیز برای رسیدن به نتیجه صبور هستند. این افراد برای حل مشکلات و پیچیدگیها، راهکارهای مختلفی را امتحان میکنند؛ مهندسان پزشکی پر تلاشاند و در هدف نهایی خود برای کمک به بیماران و آسان کردن زندگی آنها مصمم هستند. یک مهندس پزشکی موفق برای به روز کردن دانش خود مدام در حال جستجو و بررسی پیشرفتهای این رشته در سطح جهان است. به همین دلیل این افراد باید ذائقه تحقیق و توسعه داشته باشند. از نظر شخصیت کاری، یک مهندس پزشکی اغلب برای پیشبرد کارش مستقل فکر میکند اما برای هدفمند شدن و بهینه سازی تجهیزات و محصولات، باید با تکنیکهای کار تیمی نیز آشنا باشد. مهندسان پزشکی باید بتوانند با تیم پزشکان در شاخههای مختلف برای نیازسنجی و به ثمر رسیدن محصول همراه باشند. مطابق تست شخصیت شناسی MBTI بهترین تیپ شخصیتی برای مهندس پزشکی ENTJ است. برای اینکه بدانید چقدر تیپ شخصیتی شما برای شغل مهندسی پزشکی مناسب است در تست MBTI شرکت کنید.
۶ چالش پیش روی یک مهندس پزشکی :
مهندسی پزشکی همان طور که اشاره شد یکی از رشتههای نوظهور در صنایع پزشکی محسوب میشود؛ به همین دلیل شاید چالش و مسائل آن نیز چندان شناخته شده نباشد. با این وجود متناسب با گرایشهای مختلفی که یک مهندس پزشکی در آن استخدام میشود مشکلات و چالشهای وجود دارد که در ادامه به برخی از آنها اشاره کردهایم:
بازار محدود کار به دلیل وارداتی بودن محصولات و تجهیزات پزشکی
مشکلات و مسائل مربوط به قوانین ممنوعیت و محدودیتهای واردات تجهیزات و گمرک
متناسب نبودن نیاز مراکز درمانی با تجهیزات تولید شده
پیچیدگی طراحی و ساخت محصولات پزشکی
مشکلات مربوط به تامین اعتبار برای تولید محصولات
ناهماهنگی میان آموخته های دانشگاهی و فرایندهای اجرایی در محیط
وضعیت استخدام و بازار کار شغل مهندس پزشکی :
یک فارغ التحصیل مهندس پزشکی میتواند در بیمارستانها، شرکتهای خصوصی، پژوهشکدهها، دانشگاه علوم پزشکی و … استخدام شود. آنچه که امروز به عنوان مشاغل حوزه مهندسی پزشکی در کشورمان مرسوم است فعالیت و استخدام در شرکتهای خصوصی است که کار واردات، ساخت و یا بهینه سازی این تجهیزات را برای نیاز مراکز درمانی و بیمارستانها انجام میدهند. معمولا استخدام و کار در شغل مهندسی پزشکی به عنوان یک کارمند و یا حتی پیشبرد پروژههای پیمانی هم بصورت قراردادی است.
استخدام مهندسی پزشکی در اصفهان، تبریز، مشهد،شیراز و تهران بیشترین تقاضا را دارد و همچنین استخدام مهندسی پزشکی پاره وقت و استخدام مهندس پزشکی در وزارت بهداشت هم اخیرا بسیار پرتقاضا بوده است.
با توجه به اینکه کدام گرایش مهندسی پزشکی را انتخاب میکنید، فرصتهای استخدامی با درآمدهای مختلف برای شما وجود دارد. علاوه بر طراحی و ساخت محصولات و تجهیزات، کار تعمیر، نصب، راهاندازی و نگهداری این تجهیزات از دیگر زمینههای شغلی مورد نیاز برای استخدام در حوزه مهندسی پزشکی است.
درآمد و حقوق رشته مهندسی پزشکی در دنیا
حقوق برای مشاغل مهندسی پزشکی می تواند بسته به نوع کار و محل زندگی شما متفاوت باشد. در جدول زیر حقوق مهندسان را در برخی کشورها معرفی کرده ایم. برای مشاهده حقوق مشاغل این حوزه در کشور دلخواه می توانید به سایت payscale مراجعه کنید.
کشور میانگین حقوق
استرالیا 87،650 دلار
کانادا 75416 دلار
دانمارک 74،540 دلار
فرانسه 61،759 دلار
آلمان 78،085 دلار